Park miejski

Ze względu na gatunki i wiek niektórych drzew rosnących w strefie zalewowej jeziora i na gruntach przyległych można domniemywać, że park powstał na bazie drzew rodzimych tworzących naturalne lasy na przesmyku pomiędzy jeziorami Wolsztyńskim i Berzyńskim. W zachodniej części parku na powierzchni nieco wyniesionej nad  okoliczny grunt, w roku 1660 Piotr Powodowski właściciel części Wolsztyna wzniósł pałac, którego ślady przetrwały do początku XX wieku. Prawdopodobnie w tymże okresie, przystosowano miejscowy drzewostan do celów rekreacyjnych i podnoszących prestiż właściciela. Formę regularnego założenia z alejami grabowymi i lipowymi park nabrał w czasie, gdy właścicielami majątku stała się rodzina Gajewskich (XVIII/XIX wiek). Później, zmieniający się właściciele ograniczali się do uzupełniania nasadzeń ozdobnych drzew i krzewów sprowadzanych z zagranicy pozostawiając układ przestrzenny parku w niezmienionej formie. Po wojnie park administrowany był przez zmieniające się firmy. Praktycznie pielęgnowano część przy pałacu, pozostałe fragmenty pozostawiono siłom natury, przez co w wyniku konkurencji ze strony rodzimych gatunków, wymarły cenne odmiany cyprysików, żywotniki, brzoza Younga, świerki i daglezje. Na dodatek nasadzono drzewa, które ze względu na swoje specyficzne cechy nigdy nie powinny znaleźć się w drzewostanie parkowym. Do nich należą silnie rozrastające się i w efekcie przygłuszające sąsiednie drzewa topole, klony jesionolistne i jesiony. Efekt zacieniania i przygłuszania widoczny jest przede wszystkim w otoczeniu boiska sportowego i rosnącego tam miłorzębu. Prowadzone od 1993 r. prace porządkujące drzewostan, mają m.in. na celu zniwelowanie szkód poczynionych przez nierozważne nasadzenia. Układ kompozycyjny parku kształtują osie widokowe, których punktem wyjścia są schody pałacu. Jedna z osi biegnie przez trawnik i plażę w stronę wyspy i zakłócona jest rosnącym niefortunnie jesionem; oś druga, biegnąca przez klomb w kierunku północnym została skrócona przez samosiewy dębów w końcu łąki. Powierzchnia parku podzielona była pierwotnie na kwatery, symetrycznie ułożone wzdłuż osi północnej ograniczone szpalerami grabowymi, z których pozostały do dziś fragmenty: przy rowie biegnącym w poprzek parku, na wysokości ul. Parkowej oraz ograniczający łąkę na końcu osi widokowej w stronę Karpicka.

Nadleśnictwo Wolsztyn

Źródło: Elonora Mikołajczak, Przyroda Ziemi Wolsztyńskiej, Wolsztyn 2000.